een merkwaardig natuurverschijnsel

Vele lezers in Buitenpost zullen zich nog wel het noodweer herinneren van het voorjaar 2003. In Buitenpost en Twijzel braken door een hevige bui verschillende dikke bomen als luciferhoutjes af en werden daken ontzet. Maar, nu ongeveer anderhalve eeuw geleden, ging het ook ‘need’ toe in ons dorp en omgeving.

De Bergumer Courant meldde hierover het volgende: “Het was den 3 Juli 1859 een prachtige zomerdag, toen ’s morgens ongeveer 12 uur de heren Horenstra en van der Schaaf op den straatweg stonden te praten en een van hen zei: “He, kijk eens in ’t noordwesten die vreemde witte lucht! Onmiddellijk daarop hoorde men een geweldig gedruisch en vielen er groote stukken ijs in den vorm van prisma’s zoo geweldig neder, dat aan de windzijde der huizen alle glasruiten en dakglazen verbrijzeld werden. Al de bomen waren in een oogenblik van hun groenen tooi beroofd en stonden bladerloos. De menschen op straat en op het veld zochten een goed heenkomen, veel pluimgedierte viel dood ter aarde. De passagiers, komende van Groningen met den postwagen van van Gend, zaten aan de windzijde met bebloede aangezichten. Deze ijsbui was het eerst te Dokkum door het vallen van hagelsteentjes waargenomen; ze was zoo over Buitenpost en omstreken getrokken en geëindigd te Stroobos, dus over eene lengte van 3 ½ en eene breedte van ongeveer een half uur gaans.

’s Avonds om 8 uur lagen er nog stukken ijs onder de bladeren en in de droge slooten. Het was een onvergeetlijk indrukwekkend schouwspel, waardoor in hoogstens tien minuten zulk eene totale verwoesting was teweeggebracht”. De journalist en krantenman J. Hepkema, schreef over dit noodweer later nog het volgende: “Schrijver dezes heeft een paar jaren later te Veenklooster aan het boomgewas nog duidelijke sporen er van kunnen waarnemen. Ook wij hebben bejaarde tuinlieden in dien zin hooren spreken en volgens deze zou Hardegarijp in die bui volop betrokken zijn geweest”. Destijds was een zekere heer van der Schaaf te Buitenpost, gemeentesecretaris van Achtkarspelen. Het is niet onmogelijk dat deze een correspondent was van de Bergumer Courant en het bericht heeft ingezonden.

(Bibu-1203)