Het was in het jaar 1906 dat de 22-jarige gehuwde arbeider Merkus uit Buitenpost regelmatig er op uittrok om hier en daar wat weg te nemen. In onze ogen van nu, bijna een eeuw later, waren het zaken met weinig waarde, maar destijds lag dat anders. In het begin van de maand oktober werd de dief betrapt en meteen overgebracht naar Leeuwarden. Na de arrestatie werden alle gestolen zaken, die nog in de woning waren, in beslag genomen en lagen op de dag van de zitting in de rechtszaal uitgestald. Op 14 november d.a.v. stond hij al voor zijn rechters. Hem werd zeven maal diefstal en twee maal stroperij ten laste gelegd. De personen aan wie het gestolen goed toebehoorde, waren als getuigen opgeroepen en verschenen allemaal tijdens de zitting. Ze herkenden de voorwerpen als hun eigendom, die op de rechtszitting aanwezig waren.

Waar was Merkus allemaal geweest in de afgelopen maanden om iets van zijn gading te vinden? Een en ander kunnen we lezen in de volgende getuigenverklaringen.

  • Notaris H.T. Sickler te Buitenpost en echtgenote hadden het dorp gedurende 4 dagen verlaten voor familiebezoek. Een paar dagen na terugkeer ontdekte de vrouw van de notaris, de 37-jarige Cornelia Zuleima Hennequin, dat er ongeveer 70 briketten uit het hok misten en dat de bel van haar fiets er af was gehaald. Voor haar vertrek waren de briketten en fietsbel nog aanwezig.
  • Jochum van der Zwaag, 15 jaar, boerenknecht te Lutjewoude, had in de avond van 24 september per fiets een boodschap bij dokter Ynzonides gedaan. Toen hij dit gedaan had, merkte Jochum dat zijn lantaarn van de fiets was verdwenen.
  • Geeske Bulthuis, 31 jaar, Buitenpost, miste op 19 september een hemd van haar man Walke Ylstra, die ze op de bleek te drogen had gelegd.
  • Jan van der Molen, 45 jaar, aannemer te Buitenpost, vertelde dat tot twee maal appels waren gestolen van de bomen achter zijn huis en dat een hemd van het bleekveld bij zijn woning was vermist.
  • Geertje Dijkstra, 27 jaar, Buitenpost, gehuwd met Jan van der Woude, verklaarde een laken te missen, die ze op de bleek te drogen had gelegd. Tijdens de zitting zag ze dat van dit laken twee slopen waren gemaakt.
  • Klaas Harders, 27 jaar, landbouwer te Buitenpost, had gemerkt dat er een gat in één van de aardappelhopen op een stuk land ten noorden van Buitenpost was gemaakt. Dit land was eigendom van zijn vader Sietze Harders. Enige dagen later ontdekte Klaas Harders dat er een hoeveelheid van de ingekuilde aardappelen was verdwenen.
  • Pieter Rinsema, 25 jaar, visser te Gerkesklooster had destijds fuiken in de Buitenpostervaart staan om hiermee paling te vangen. In de maand juli merkte hij dat een aalfuik was weggehaald door een onbekende.

Merkus bekende alle feiten waarvan hij werd beschuldigd. Op 21 november 1906 sprak de rechtbank het vonnis uit van 8 maanden gevangenisstraf. In de stukken viel niet te lezen hoe de beklaagde tot zijn daden was gekomen.

apotheek Kruswald, de oude notariswoning

Recente opname van de apotheek aan de Voorstraat. Hier woonde in 1906 notaris H.T. Sickler, waar de diefstal van briketten plaatsvond. Waarschijnlijk is het een en ander gebouwd als notariswoning met kantoor (aan de rechterzijde op de foto). Volgens het boek ‘Inventarisatie Monumenten, regio Achtkarspelen’ is het bouwjaar ca. 1885.