De brandweeroldtimer

De Vereniging Studebaker Buitenpost is trots en zuinig op haar klassieke brandweerauto, die in het afgelopen decennium als nieuw tevoorschijn kwam uit een twintig jaar durende restauratie.

De Studebaker President – met acht cilinders in lijn – is een wagen met een verhaal. Het tijdschrift 'Fan Fryske Groun' schreef in 1939: "De laatsten tijd valt er in verschillende gemeenten in Friesland een streven op te merken te moderniseeren en te perfectioneeren". Ook in Achtkarspelen was dit het geval. Surhuisterveen en Buitenpost kregen beide in dat jaar een modernere brandweerwagen. Voor Buitenpost was daartoe de voormalige dienstauto van Pier Eringa, toenmalig burgemeester van Achtkarspelen, omgebouwd tot hulpvoertuig. De bluswagen deed tot 1947 dienst in Buitenpost en vervolgens nog eens vijftien jaar in Drogeham. Daarna verdween de wagen van de radar.

De brandweerauto met bemanning tijdens een brandweerdemonstratie in juli 1939 te Surhuisterveen.Uit het tijdschrift 'Fan Fryske Groun'.

Teruggevonden

Bij toeval werd de Studebaker begin jaren negentig teruggevonden in Oost-Brabant, bij de Dommelsch bierbrouwerij. Met pijn en moeite weekten Andries Bremer en Hendrik Veenstra van het korps Buitenpost de wagen los. Veenstra is voorzitter van de Vereniging Studebaker Buitenpost. Hij vertelt: “Er was weinig meer van de auto over. Maar de directeur van de bierbrouwerij was een echte Dagobert Duck: die wilde het volle pond. We hebben toen met collega’s en oud-collega’s een vereniging opgericht. Dankzij een achtergestelde lening konden we de wagen toch kopen.”

Twintig jaar

De restauratie kostte twintig jaar. Veenstra: “Tot op de moertjes hebben we de wagen uit elkaargehad. Soms lag het werk maanden stil. Als we geld hadden, deden we weer iets.” Monnikenwerk, dat de moeite waard was.“ Inmiddels heeft het hele dorp iets met de autospuit. Er wordt in getrouwd en gerouwd. En misschien komt het door die vrouwelijke lijnen, maar overal waar je komt wekt de Studebaker reacties op. Laatst nog bij de Oldtimer Elfstedentocht. Rijd je langs een terras en staan mensen spontaan op om te applaudisseren. Prachtig toch?”

Broederschap

De Studebaker verbindt, zorgt voor broederschap. Veenstra: “Als je in Buitenpost bij de brandweerploeg komt, krijg je de vraag of je voor vijf tientjes lid wilt worden van de vereniging. Ze doen het allemaal. Twee keer per jaar houden we een bijeenkomst: de jaarvergadering en ons uitje. Momenten waarop jong en oud samenkomen. Dan ontmoet je de collega’s van toen. Drinken we een biertje, praat je met elkaar. Natuurlijk gaat het over de wagen, maar je hebt het ook over dat ongeval dat je is bijgebleven. Het is een stukje nazorg, voor sommigen zelfs traumaverwerking.”

De brandweer-oldtimer voor het Jeltingahuis (@foto: Veiligheidsregio Fryslân)

Erfgoed bewaren

Met de regionalisering van de Friese brandweer in 2014 gingen ook de zeven oldtimers van de gemeentelijke brandweerkorpsen over in handen van Veiligheidsregio Fryslân. Vervolgens is een constructie gezocht waarbij de verantwoordelijkheid voor en het beheer van de oude auto’s overging naar vijf stichtingen en twee verenigingen. Die krijgen jaarlijks een bedrag van de veiligheidsregio om onderhoud, stalling en keuringen te bekostigen. Dankzij deze constructie én de energie van de vrijwilligers kan dit erfgoed voor vele generaties worden bewaard. “Een mooie oplossing”, vindt Hendrik Veenstra. “Een oldtimer onderhouden kost tijd, geld en energie. Je moet creatief zijn om de eindjes aan elkaar te knopen. Met de steun van de veiligheidsregio heeft dit stukje erfgoed ook echt toekomst. En zeg nu zelf: zo’n prachtig antiekje verdient dat toch ook?”