Inspiratie: mw. Kinderman

handwerkt voor Roemenië

“Iedere dag een draadje is een hemdsmouw in een jaar.” Onder dit motto is een aantal dames in Twijzelerheide en Buitenpost al twintig jaar aan het breien en haken voor minder bedeelden in met name Roemenië. In die periode is er door hen wel wat meer geproduceerd dan een paar hemdsmouwen. Coördinator van de dames, die gewoon thuis hun bijdrage leveren, is mevrouw Y.Kinderman-Van der Veen uit de Molenstraat.

 Sinds twaalf jaar wonen zij en haar man in Buitenpost, maar ze zijn afkomstig uit Twijzelerheide, waar ze een boerderij hadden. Een jaar of twintig geleden was Kinderman daar presidente van de plaatselijke CPB. Ongeveer in 1988 is, onder haar voorzitterschap, het breiproject ontstaan: een lid kwam met katoen aan en de hele vereniging sloeg aan het zwachtels breien. Ook niet-leden sloten zich aan. Al gauw ging men behalve zwachtels ook andere stukken breien. Garen is duur, dus er moest een manier gevonden worden om zonder te veel onkosten aan materiaal te komen. Er werden afgedankte truien uitgehaald, maar dat was maar een tijdelijke oplossing. Gelukkig ontstond er een samenwerking met Emmaüs in Eestrum. Een (toen nog) onafzienbare stroom breigaren, afkomstig van leeggekomen zolders van oude dames, vond zijn weg naar de breisters.

Een jaar na haar vertrek uit Twijzelerheide, startte Kinderman een nieuwe groep in Buitenpost en de oude werd door een ander voortgezet. Het leuke is dat de groepen zich vanzelf uitbreiden: familieleden en kennissen raken enthousiast en gaan vanzelf meedoen. Kinderman: “Ik ken niet eens iedereen. Er zijn dames bij uit Drachten, uit Assen, Groningen en Wijnjewoude; we zijn nu met dertig mensen. Er breit trouwens ook een man mee.”

Ze zamelt de gebreide en gehaakte spullen in en bewaart ze thuis in prachtige, kleurrijke stapels. Eén keer per maand brengt ze de steeds aangroeiende voorraad dekens, mutsen, sloffen, washandjes, sjaals, wanten, handdoeken, sokken, etc. naar Emmaüs. Chauffeur Gerrit Wiersenga (78) brengt alles in de speciale ‘Emmaüs Friesland’-vrachtwagen naar Roemenië, tegelijk met allerlei andere hulpgoederen. Dertien keer per jaar maakt hij deze reis, die er niet gemakkelijker op wordt, aangezien hij steeds verder het binnenland in moet naar de allerarmsten die op moeilijk bereikbare plaatsen wonen. Op een dvd van Emmaüs is te zien hoe modderig en gevaarlijk de wegen zijn, als ze die naam al verdienen.

De brei- en haakgroepen zijn weliswaar ontstaan uit een Christelijke vereniging, maar staan in feite los van kerk of gezindte. Kinderman: “Je vraagt niet: ‘ben je gelovig’. Elke breister is welkom. Het is mooi werk, je doet iets voor een medemens. En alles van afval van onze welvaart. Maar zelf hebben we er ook wat aan. Het is een sociaal gebeuren. De jongere vrouwen hebben allemaal een baan en tegenwoordig leren ze op school ook niet meer breien. Maar de oudere vrouwen vinden het leuk om te doen, het is een mooi tijdverdrijf en je hebt het gevoel dat je nuttig bezig bent. Ik weet van een vrouw die ’s avonds in slaap viel voor de televisie; nu breit ze kindersokken. Wat we maken heeft een bestemming, je zit niet zomaar wat in het wilde weg te breien. We hebben er iemand bij die elke week een deken afl evert. Vorig jaar is ons oudste lid overleden; ze heeft tot haar honderdtweede levensjaar meegedaan. Per jaar maken we ongeveer 700 tot 1000 stuks. Ik kan aan het werk zien, wie het gemaakt heeft, want iedereen heeft zijn eigen manier. Ik lever geen kritiek en zeg nooit hoe het moet, maar alleen ‘mooi, dank je wel’. Anders is de aardigheid er gauw af. Iedereen probeert het zo mooi mogelijk te maken.”

Van chauffeur Wiersenga heeft Kinderman een aantal foto’s gekregen die hij op zijn reizen naar Roemenië gemaakt heeft. Samen met de dvd van Emmaüs geven ze een imponerende indruk van de armoede op het Roemeense platteland. Dat de spullen uit Friesland meer dan welkom zijn, is wel duidelijk. Dit geeft de breisters natuurlijk een gevoel van waardering en stimuleert hen om door te gaan. Helaas is er sprake van een steeds groter wordend probleem: het garen raakt op. Zelf aanschaffen is geen optie, dat zou te veel investeringen vergen. In Wijnjewoude is een deelneemster die winkels afgaat voor gratis restanten, maar dat kan niet van alle, veelal oudere, dames gevraagd worden. Kinderman: “Het zou mooi zijn als er in de krant nog een oproep kwam voor brei- en haakgaren. Want we hebben dringend nieuw materiaal nodig om door te kunnen gaan.”

(Bibu-11-06)